Bilgi Merkezi

Sözlük

Konservasyon

Tam karşılığı saklama payı olan konservasyon, reasürans işlemlerinde kullanılan teknik bir terimdir. Eksedan işlemlerinde sedan olarak anılan sigorta şirketi, kendisinde kalacak sigorta paylarını hesaplayarak kalanı reasüröre devreder. Sigorta şirketi üzerinde kalan paylara konservasyon denir. Sigorta şirketleri düzenledikleri her poliçe ile birlikte bir riziko üstlenir. Düzenlenen poliçeler karşılığında risk gerçekleştiğinde ise hasar ödemesi yapılması gerekir. Herhangi bir sigorta şirketinin farklı branşlarda binlerce poliçe düzenlediği ve riskler üstlendiği düşünüldüğünde, taşınan riskler mali açıdan bilançolara yük bindirir. Reasürans işlemleri bu anlamda sigorta şirketlerinin üzerindeki risk yükünü hafifletmek ve sektörün devamlılığını sağlamak açısından kullanılır. Eksedan anlaşmalarda uygulanan konservasyon metodu sedan ile reasürör arasındaki bölüşümlü risk ve prim paylaşımının temelini oluşturur.

Öneri Kelimeler

Muafiyet

Muafiyetler, sigorta sözleşmesinin önemli bir parçasıdır ve riskin poliçe sahibi ve sigorta şirketi arasında paylaşılma şeklidir. Genel olarak, poliçeden düşülebilir muafiyet miktarı ne kadar büyükse, sigorta poliçesi için o kadar az prim ödenir. Sigorta satın alırken muafiyetlerin oynadığı rolü anlamak, poliçeden en iyi şekilde yararlanmaya ve maliyetleri azaltmaya yardımcı olur. Sigortacılık açısından entegral muafiyet ve tenzili muafiyet olmak üzere iki tür muafiyet uygulaması söz konusudur. Entegral muafiyet ya da franchise, sigorta poliçesindeki bir hükümdür ve sigorta şirketlerinin mali sorumluluğunun asgari eşiğini belirler. Sigorta şirketi, hasar veya kayıp sigorta poliçesinde belirtilen franchise tutarını aşmadığı sürece ödeme yapmaz.

Devamını Oku

Akreditif

Alıcı ve satıcının birbirini tanımadığı, karşılıklı ilk kez ticaret yaptığı durumlarda tercih edilen bir ödeme yöntemi olan akreditif, tarafların birbirlerine olan yükümlülüklerini bankalar aracılığı ile resmileştirdiği kredi belgesidir. "Kredi mektubu" olarak Türkçeye çevrilebilecek olan "Letter of Credit" işlemleri kredi limiti gerektirir. Büyük miktarlarda ödemelerin söz konusu olduğu veya uzun vadeli işlemlerde de tercih edilen akreditifler, peşin veya vadeli olarak açılabilir.Dış ticaret işlemleri, ithalatçı ve ihracatçı açısından bazı riskler taşır. Akreditifli işlemler, her iki tarafın taşıdığı riskleri kendi lehlerine minimuma indirdiği yöntemdir. Açılan akreditif metninde ithalatçı, ihracatçıya hangi belgeleri ne zamana kadar ibraz etmesi halinde ödeme yapacağını bildirir. Bunun karşılığında ise ihracatçı, yüklemeyi istenen koşullarda ve belirtilen tarihe kadar yaptığı takdirde ödemesini alacağını bilir. İthalatçı ise istediği koşullarda ve kalitedeki malın gecikmeksizin yükleneceğinden emin olur.

Devamını Oku

Rayiç

Rayiç, sigortası yaptırılan malın piyasa değerine denir. Rayiç değeri, genellikle arsa ve konut sigortalarında öne çıkar. Araç piyasasında da kullanılan rayiç bedeli, bir malın değerinin belirlenerek bu değere bağlı işlemlerin yapılabilmesini sağlar. Rayiç bedeli her sene değişiklik gösterebilir. Bu değişiklik genellikle arz-talep dengesine göre gerçekleşir. Rayiç bedeli alım-satım yaparken fazlasıyla önem taşır. Rayiç bedeli hesaplanırken taşınmaz malın her özelliği göz önüne alınır. Bunların başında konutun yer aldığı il, ilçe, mahalle ve bunun gibi lokasyon bilgileri gelir. Malın değerini etkileyen bir başka değişken ise metrekaredir. Son olarak da piyasadaki arz-talep dengesi, rayiç bedelini oluşturan faktörler arasında yer alır. Rayiç bedeli, çoğu zaman piyasada oluşan değer ve emlak vergisine göre değer olarak iki alanda ele alınır. Piyasada oluşan değer, malın piyasa değerini gösterirken emlak vergisine göre değer, mülkün minimum değerini ortaya çıkarır. Gayrimenkul hesaplamalarında aynı lokasyonda bulunan 3 ev baz alınır. Bu evlerin fiyatlarının toplamı, metrekarelerinin toplamına bölünerek bir metrekarenin ortalama fiyatını bulunur. Ardından rayiç bedeli, hesaplanmak istenen evin metrekaresi ile çarpılır.Eve ait ekstra özellikler varsa buna da bağlı olarak fiyatta artış yapılabilir. Bulunan değer, malın en yakın değeridir. Araçlarda rayiç bedeli hesaplanırken önceden Türkiye Sigorta Birliği tarafından hazırlanan değer listesine bakılırdı. Artık bu listeyle beraber farklı yöntemler de ortaya çıktı. İkinci el alım-satım yapılan siteler, araç rayiç bedeli belirlenirken en sık kullanılan platformlar arasında gösterilebilir. Bir aracın rayiç bedeli ise aracın yaşı, üretim yılı ve modeli başta olmak üzere diğer özelliklerine bağlı olarak da değişir. Özellikle aracın hasar kaydının olması ya da halihazırda bir hasarının olması değeri etkileyen önemli bir faktördür. Bunun yanında kimi zaman sahipleri, araçlarına farklı modifiye uygulamaları yapar. Bu uygulamalar da aracın orijinalliğini bozduğu için rayiç değerini olumsuz etkileyebileceği gibi, orijinal bir görünüm sevenler açısından olumlu da karşılanabilir. Son olarak, rayiç bedeli sorgulamak için, E-devlet sitesinden belediye hizmetleri sekmesine gelerek rayiç bedelini sorgulamak istediğiniz bölgenin belediyesinden bu hizmeti alabilirsiniz.

Devamını Oku

Ekspertiz Raporu

Sigortacılık sektöründeki birçok sigorta ürününde, oluşan hasarın tespiti aşamasında teminatların ödenebilmesi için ekspertiz raporuna başvurulur. Araç sigortaları, konut sigortalarının yanı sıra ticari ve finansal sigorta ürünlerinde risklerin gerçekleşmesi durumunda sigorta şirketi tarafından poliçe şartlarına uygun bir şekilde ödenecek teminatların belirlenmesinde ekspertiz raporları büyük önem taşır. Örneğin, trafik kazalarında araçlarda oluşan hasarın belirlenmesi ve bu hasara uygun şekilde teminat ödenebilmesi için uzmanlar tarafından hasar tespit çalışması neticesinde hazırlanan ekspertiz raporu hasar dosyasına eklenir. Bu raporlar risklerin gerçekleştiği sigorta süreçlerinin işleyebilmesi için gerekli olan hukuki evraklar arasındadır. Gayrimenkul sektöründe ekspertiz raporu şöyle açıklanabilir: Özellikle ikinci el konut alışverişinde ihtiyaç duyulan finansman için zaman zaman söz konusu taşınmazın değerinin belirlenmesi gerekebilir. Yaygın olarak konut kredilerinde ekspertiz raporu, alıcının ve satıcının üzerinde anlaştığı fiyatın uygunluğunun saptanabilmesi için krediyi verecek olan finans kuruluşunca talep edilen belgeler arasındadır. Bankacılık Kanunu’na göre, kredi süreçlerinde müşterilerden talep edilebilecek hukuki belgeler arasında da yer alır. Bağımsız gayrimenkul değerleme kuruluşları ya da gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından, konum, binanın yaşı, nitelikleri, emsal incelemesi gibi belirli kriterlere göre hazırlanan ekspertiz raporu doğrultusunda gayrimenkulün doğru fiyatının belirlenmesini sağlar. Otomotiv Sektöründe Ekspertiz Raporu ise; ikinci el araç alım satım işlemlerinde, aracın yaşı, aracın geçmişi, motor ve mekanik aksamların durumu, araç üzerindeki mevcut hasarlar gibi risklerin önceden belirlenerek alışverişin güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi tercih edilen bir belgedir. Kanuni olarak, 2019 öncesinde oto ekspertiz raporu zorunlu değilken bu yıldan itibaren Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan mevzuat değişikliği ile birlikte 2. El otomobil alım satımı öncesinde oto ekspertiz raporu zorunlu hale getirilmiştir. Son değişiklikle birlikte 8 yaş ve 160 bin kilometrenin altındaki araçların satışında oto ekspertiz raporu alınması zorunludur. Oto ekspertiz raporu sayesinde alışveriş sonrasında hem alıcının hem de satıcının yaşayabileceği mağduriyetler ortadan kaldırılabilir.

Devamını Oku

Eksedan

Eksedan anlaşmaları, reasürör ile sedan şirket arasında yapılan ve risklerin karşılıklı olarak bölüşülmesini ifade eden otomatik bölüşmeli reasürans anlaşmaları arasında yer alır. En yaygın reasürans yöntemlerinden biri olan eksedan metodunda, reasürörün de her bir riske iştirak etmesi gerekmez.Reasürans işlemleri, sigorta şirketlerinin düzenledikleri poliçeler nedeni ile üstlendikleri riskleri bir başka sigorta şirketine sigortalattırmasıdır. Üzerlerinde taşıdıkları risklerin bir kısmını reasürans işlemleri sayesinde reasürörlere devreden sigorta şirketleri, mali açıdan yeni poliçeler kesebilmek için esneklik kazanmış olurlar. Karşılığında ise ürettikleri primlerin bir kısmını reasürans şirketleri ile paylaşmak zorunda kalırlar. Eksedan yöntemi, reasürör ve sedan arasında kullanılan sigortalama yöntemlerinden bir tanesidir. Sigorta şirketi (sedan) rizikolarının ağırlığına bağlı olarak farklı tiplerde saklama payları belirler. Sedan, bu yöntemde hesaplamalarını tamamen kendi mali gücü ve teknik anlayışına bağlı olarak yapar. Belirlediği saklama paylarından fazlasını ise anlaşmalı olduğu reasüröre otomatik olarak devreder.

Devamını Oku

Ayb-ı Zati

Ayb-ı zati, taşınan malın nakliyecinin kusurundan ve hatalarından dolayı değil, kendi kusurundan dolayı zarar gördüğü anlamına gelir. Ayb-ı zati durumunun ispatlanması durumunda, nakliye işlemleri esnasında mallar zarar görse dahi nakliyeci tarafı hatalı bulunmaz ve karşı tarafa herhangi bir tazminat ödemek zorunda kalmaz. Ayb-ı zati durumunu oluşturabilecek koşullar: Taşınacak ürünlerin nakliyeciye taahhüt edilenden daha zayıf, güçsüz ve dayanıksız bir şekilde imal edilmiş olması, paketlemenin kötü, eksik ve zayıf şekilde yapılması sebebiyle paket içindeki malların zarar görmesi, nakliye ettiren tarafın nakliyeciye malın ve kolilerin mahiyeti hakkında yanlış bilgi vermesi ve bu bilgi yanlışlığı yüzünden malların yanlış şekilde taşınarak hasar alması şeklinde sıralanabilir.

Devamını Oku

Bilgi Merkezi

Sözlük

Konservasyon

Katılım Kasko Sigortasına mı ihtiyacınız var?

Öneri Kelimeler

Muafiyet

Akreditif

Rayiç

Ekspertiz Raporu

Eksedan

Ayb-ı Zati