Bilgi Merkezi

Hamilelik süreci, anne adayının ve bebeğin sağlığını korumak adına düzenli kontrollerle izlenmesi gereken oldukça önemli bir dönemdir. Hamilelik takibi genellikle gebeliğin 5. ile 8. haftaları arasında başlatılır. Beklenen adet tarihinin geçmesi ve yapılan testin pozitif çıkmasıyla birlikte, ilk doktor muayenesi için ideal zaman dilimi 6. haftadan sonraki 15 gün olarak kabul edilir. Bu ilk muayene, gebeliğin rahim içinde mi yoksa dış bölgede mi geliştiğini belirlemek açısından hayati öneme sahiptir.

Gebelikte İlk Muayenede Neler Yapılır?

Gebeliğin erken döneminde yapılan ilk doktor kontrolünde, ultrason yardımıyla gebelik kesesinin yerleşimi ve bebeğin kalp atışları değerlendirilir. Kalp atışlarının henüz duyulamaması, bu dönemde olağan kabul edilir. Aynı seansta kan ve idrar testleri de yapılır. Bu tetkikler sayesinde gebelik haftası netleştirilir ve tahmini doğum tarihi hesaplanabilir.

Gebelik Öncesi Hazırlık Süreci

Hamile kalmadan önce yapılan tetkikler, sağlıklı ve sorunsuz bir gebelik süreci için zemin hazırlar. Gebelik planlayan kadınların folik asit takviyesine başlaması önerilir. Ayrıca tiroid fonksiyonları, diyabet riski, tansiyon gibi kronik hastalıklar gözden geçirilir. Enfeksiyon taramaları da bu dönemde yapılabilir. Yapılan tüm ön hazırlıklar, gebelik sürecinde karşılaşılabilecek riskleri en aza indirir.

Trimester Bazlı Gebelik Kontrol Takvimi

Hamilelik süreci üç ana döneme ayrılır: birinci, ikinci ve üçüncü trimester. Her dönemde farklı testler ve muayeneler uygulanır.

Birinci trimester 1–13. haftaları kapsar. İlk kontroller genellikle 6–8. haftalar arasında yapılır. Transvajinal ultrason ile gebelik kesesi ve kalp atışı değerlendirilir. Kan grubu, hemogram, tiroit fonksiyonları, hepatit, HIV ve rubella gibi enfeksiyonlara yönelik testler uygulanır. 11–14. haftalar arasında ikili tarama testi (NT, PAPP-A, β-HCG) ile Down sendromu riski değerlendirilir. Ense kalınlığı ölçümü ve detaylı ultrason bu dönemin önemli adımlarıdır.

İkinci trimester 14–27. haftalardır. 16–18. haftalarda kan testleri tekrarlanabilir. Kan basıncı ve kilo takibi başlar. 18–22. haftalar arasında detaylı ultrason ile bebeğin organ gelişimi incelenir. Kalp, beyin, omurga, el ve ayak gibi yapılar detaylı şekilde değerlendirilir. Rahim ağzı uzunluğu ölçülerek erken doğum riski analiz edilir. 24–28. haftalarda gestasyonel diyabet taraması yapılır. Rh uyuşmazlığı varsa anti-D uygulaması gündeme gelir.

Üçüncü trimester ise 28–40. haftaları içerir. 28–32. haftalarda bebeğin büyümesi, amniyon sıvısı ve plasenta durumu kontrol edilir. Kan basıncı, kilo ve idrar takibi sürdürülür. 32–36. haftalarda doğum planlaması yapılır, gerekirse NST (Non-Stres Test) uygulanır. 36–40. haftalarda bebeğin pozisyonu değerlendirilir, Grup B Streptokok testi yapılır ve doğum hazırlıkları başlar.

Ultrason Taramaları Hangi Haftalarda Yapılır?

Ultrason görüntülemeleri gebelik boyunca belirli aralıklarla gerçekleştirilir.

6–8. Hafta: Gebeliğin konumu, kesenin durumu ve kalp atışları değerlendirilir.

11–14. Hafta: Burun kemiği, ense kalınlığı ve temel organ gelişimi izlenir.

18–22. Hafta: Detaylı ultrason ile tüm sistemler kapsamlı biçimde incelenir.

28–32. Hafta: Bebeğin kilosu, sıvı miktarı ve plasenta durumu gözlemlenir.

36–40. Hafta: Bebeğin pozisyonu ve doğuma hazırlık süreci değerlendirilir.

Gebelikte Şeker Taraması Nasıl Yapılır?

Gestasyonel diyabet taraması genellikle 24–28. haftalar arasında yapılır.

Riskli durumlarda bu test daha erken de uygulanabilir. İlk aşamada anne adayına 50 gram glukoz içeren bir içecek verilir ve 1 saat sonra kan şekeri ölçülür. Eşik değerin üzerinde bir sonuç çıkarsa, OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi) yapılır. Bu testte 100 gram glukoz verilir ve açlık kan şekeriyle birlikte 1., 2. ve 3. saatlerde ölçümler alınır. Elde edilen veriler, gebelik diyabeti tanısının netleşmesine yardımcı olur.